Günter Grass...
Dünyanın, yaşayan en has yazarlarından biri...
Pala bıyıkları, ses tonu ve keskin sözleri, sadece Almanya'da değil, Avrupa'da ve dünyada da her zaman dikkate alınmıştır...
Yaşar Kemal onun yüzüne doğrudan söylemişti:
"Gençlik dönemlerimde çok hapse girdim, iş bulamadım. O sıralarda onu tanıdım ve 'Bu dünyada benim bir kardeşim var' dedim. Benim büyük dostum, benim sevdiğim insan. Günter bana göre bir adamdır."
Yaşar Kemal onu başka bir vesileyle de "Adam" sözüyle tanımladı...
Ne kadar mütevazi ama ne kadar büyük bir sözdür...
Ve Günter Grass'a "Kardeşim" diye hitap etti, 2010'da, İstanbul'da, Alman sefaretinin Tarabya'daki Yazlık Rezidansında...
Almanya, II. Dünya Savaşı'nı başlatmış, altı milyon Yahudi'nin yokedilmesinden sorumlu, ama bugün, dünyanın işleyen en iyi demokrasilerden biridir...
Almanlar, tarihlerindeki Yahudi Soykırımı kara lekesini -bence- çoktan silmişlerdir...
(Ama Alman dostlarım bu konuda bana katılmayacaklardır -sağolsunlar!)
Yeni Federal Almanya, tarihten gelen bu büyük eziklik nedeniyle İsrail'e her zaman destek olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Ama İsrail'in ölçüsüzlükleri, artık eleştirilmesi gereken bir durum arzetmektedir ve Günter Grass, tam da bunu yaparak, İsrail'i ve İsrail'e atom denizaltıları veren Almanya'yı eleştirmektedir. Yazar, 'Tarihe not' düştü...
Sözleri, bir şiir formatında, kısa ve çarpıcı...
Bunun şiir olup olmadığı konusunda bazı yazar dostlardan ironik mesajlar da almadım değil bugün, -ama şiir, Günter Grass'ın sert dilini olduğu kadar başka bir önemli yanını da gayet iyi yansıtıyor: Çarpıcı söz söyleyen kalıcı yanını...
Bu şiir, bence kısa ve özlü söylenmiş tarihi sözlerdir ve bu haliyle/formatıyla Stephané Hessel'in başlattığı "yeniden radikal siyasi angajman" ve "kısalık" geleneğine de uygundur...
Günter Grass'ın şiiri Süddeutsche Zeitung'da yayınlanır yayınlanmaz, elbette ona saldırılar oldu, bazıları onu antisemitik olmakla suçladı Almanya'da...
(-ki buna sadece gülerim!)
O da bunu düşünmüş olmalı. Şiirde buna hazırlıklı olduğunu gösterir dizeler var...
Günter Grass'ın asıl söylediği, insanlığın vicdanından yükselen o sözdür, yani 'Savaşa Hayır!'
"Aşağıya, şiirden bazı bölümler alıyoruz..." diyecektim, ama metnin şiir olup olmadığını "tartışan" yazar arkadaşları da gözönüne alarak, sadece içeriğe yer vermek istiyorum...
(ve herkese orijinalini okumayı öneriyoruz...)