Maya diye bir ad...

Maya takvimiyle ilgilenirken, "Maya" ismini başka kimlerin kullandığını merak ettim. Arı Maya (bir kızdır malumunuz) ve Hace Nasreddin'in göle çaldığı Maya değil, kudsiyet içeren isimler arasında Maya'nın yeri neresiydi?!..
Karşıma çıkan manzume hem eğlendirici hem de ilginç olduğundan buraya almamak olmazdı...
Ben bu sözcüğün Sanskritçe anlamını biliyordum. Maya, esasen, Türklerin "Yalan Dünya" sözünün Hintçeye tercümesidir. Maya, "Maddesel yanılgı" diye de okunabilir. Felsefi bir kavram olduğu için şimdi uzun uzadıya anlatmanın alemi yok...
(Konuya değinen bir yazının diğer blogda yeraldığını hatırlatayım.)
Maya Sanskritçe, başka anlamlarda da kullanılıyor, mesela "Büyük" demek ama "Ruh" da demek, "Ölçüt" de demek, hatta "Büyü" veya "Ana" anlamına da gelebiliyor -kullanıldığı yere bağlı...
İşte buradan, Buddha'nın annesinin adına geliyoruz: Maya.
Anaç, dişi bir ad...
Bu ada, Hintlilerin büyük destanı Mahabharata'da da rastlıyoruz. Orada büyük bir astrologun adı. Asya denizlerinde göçebe olarak yaşayan bir halkın adı da Maya...
Amerikalı Maya halkı ile Asya arasında neden ve nasıl bağ kurduğumuza uzun bir yazıyla değineceğiz elbette, ama bu Maya adı hiç olmadık yerlerde ortaya çıkıyor ve insanın dikkatini çekiyor! Mesela çocuk firavun Tutenchamun'un hazinecibaşısının adı ne demeye Maya? Ve sakladığı nasıl bir hazinedir ki kutsal yazıtlarda adından bahsedilir?!..
Daha ilginci, Eski Mısır yazıtlarında "Evrensel Dünya Düzeni" anlamında kullanılan terim, Maya adıyla ilişkili "Mayet" sözcüğü. Bilmiyordum, yeni öğrendim!..
Bizim buraların 'Maya'sı sağlamdır -malum! Mayıs Ayının adı Maya'dan (Maia) geliyor ve kendileri Roma devrinin Bahar Tanrıçası!..
İstanbul'u kuran Büyük Konstantin'in, tek Tanrılı din Hristiyanlığı kabul eden ilk İmparator olduğunu biliyoruz. Hristiyanlık Dininin kurallarını, din adamlarıyla birlikte tartışıp karara bağlayacak kadar derin din bilgisine sahip Konstantin, ancak ölürken Hristiyan olmuştu. İmparatorluğunda Hristiyanlardan çok Eski Roma dinlerine inananlar olduğundan, eski Tanrıların adlarını da korumuştu. Bugünün ay adları da o zamandan! Avrupalılar Maya'ya, -ay adı olarak- "Mai/May" diyorlar, Türkler de "Mayıs..."
Orta Amerikalı Maya'lar bu işin neresinde diye sorarsanız, Maya'ların ana vatanı Yukatan Yarımadasına verdikleri ad Maya...
"Maya'ların ata vatanlarına verdikleri ad ne?" -diye soracak olursanız, "Turan (Tulan)" diyeceğim!..
Ama o da başka bir hikaye...
(O Turan, birçok bakımdan Türklerin Turan'ına benziyor ve sadece coğrafi bir vatan değil tabii. Diğer blogda bu konudan, uzun bir yazıyla bahsedeceğim...)