Cin fikirli adalar...

Kristof Kolomb, Küba'nın güneyinde uzaktan görüp 1503'de haritasına işlediği kayalıklara "Los Tortugas" adını takmış. Şimdi bu adalara -sadece üç ada- "Cayman Adaları" deniyor ve Büyük Britanya Kraliçesine bağlılar, bayraklarında kocaman bir taç resmi var. Bildiğim kadarıyla buraya gidenler genellikle zengin kişiler veya zengin olmak isteyenler...
Ama oraya gelmeden, birkaç ilginç bilgiyi paylaşmalıyım. Adaların nüfusu resmen sadece beşbin. Ama turist ve dışarıdan gelenlerin yanında son Mohikanlar kadar azlar! Buradanın vatandaşlarının sayısı bu kadar, ama merkezi bu ada olan doksan bin firma var. Caymanlıların her birinin başına kaç firma düştüğünü hesaplamadım. Olay yeterince absürd zaten. Adresi Cayman adasında olan firmaların bir çoğu, sadece bir posta kutusundan, hatta sadece bir eMail adresinden ibaret. Neoliberal dönemde "sıcak para" diye ünlenen şeyin tüccarlarının, yani "Hadge Fond" denen yatırım fonlarından yarısının adresi Cayman adalarında. Adanın hikayesini duysanız, kulaklarınıza inanamazsınız...
Kolomb buraya, dev kaplumbağalar "Los Tortugas" adını veriyor ama bu ıssız adaya gelenler gidenler kaplumbağaları yiyor ve neslini tüketiyor, geriye şimdi Honduras'daki bir kaplumbağa çiftliğinden başka birşey kalmıyor. Uzatmadan, bu yazının yazılma nedenine gelelim: Araya giren plan dşı bin türlü iş nedeniyle bir türlü bitiremediğim "Fikir tarihi" yazısıyla ilgilenirken dikkatimi çekti...
Cayman adaları bu adı, 1540 yılında almış almasına ama burada ancak 1666 yılından itibaren insanlar yaşamaya başlamış, Jamaika'dan gelmişler, daha önce korsan gemilerinin uğradığı ıssız adalardan. Ama orada oturanlar her hafta bir başka korsan gemisi tarafından soyulunca burayı terkediyorlar ve 1670'de İspanyolların deniz imparatorluğu burayı İngilizlere bırakıyor, ama sahibi Jamaika. 1734'de insanlar gene geliyorlar ve 1832'de kendi kendilerini yönetmeye başlıyorlar. Ama komşu adalar "bağımsızlık" sloganlarıyla yıkılırken, bunlar gidip Britanya sömürgesi oluyorlar. Cin gibi bir fikir...
Burada duralım. "Aykırı fikirler" derken, genellikle "ilerici, özgürlükçü" fikirler düşünülür. Hayır burada bir toplumsal korsanlık mantığı işliyor ve Cayman adaları 1962'de bu "emeline" ulaşıp Büyük Britanya'ya dahil oluyor. İç işlerinde bağımsız, dış işlerinde bağımlı. Dünya para diliyle söyleyecek olursak, burası bir "Tax haven" yani "vergi cenneti"dir. Cayman Adaları'nda kimse vergi vermez. Ülke kendini, ithalden alınan yüzde yirmi gümrük ücretiyle finanse eder. Dünyanın en lüks malzemesinin ithal edildiği bir yer olduğu için, gelir konusunda bir sorunları yok, ama OECD'nin ekonomik korsanlık yapan yerler listesinde yer alıyor. Dünyanın dört bir yanında kaçırılan vergilerin sorumlusu Cayman adalarıdır. Neoliberalizmin zirve yaptığı yıllarda, 2004'de, hiç ummadığı bir felaketle karşılaştı. Muazzam bir fırtına, başkasaba George Town'ı ve diğer lüks köyleri yoketti. Buralarda Bolşeviklere ve onların kızıl ideolojisine inanan kimse olduğunu sanmıyorum. Ama adadaki yerleşim birimlerinin neredeyse tamamını bir anda denize süpüren tayfuna, "İvan" adını verdiler...
Eh o da bir fikir!